Η Ημέρα Ασφαλούς Διαδικτύου διοργανώνεται κάθε χρόνο από το Πανευρωπαϊκό Δίκτυο Εθνικών Κέντρων Ενημέρωσης και Επαγρύπνησης, INSAFE, με στόχο την προώθηση της ασφαλέστερης και πιο υπεύθυνης χρήσης των online τεχνολογιών και των κινητών τηλεφώνων, ιδίως μεταξύ των παιδιών και των νέων σε όλο τον κόσμο.
Με αφορμή την Ημέρα Ασφαλούς Διαδικτύου, δίνουμε μία λίστα με ερωτήσεις και απαντήσεις, απευθυνόμενο σε γονείς.
Είναι το Ίντερνετ κακό για το παιδί μου;
Όχι βεβαία. Είναι ένα πολύτιμο εργαλείο κι όπως κάθε εργαλείο δεν έχει πρόσημο. Το ζητούμενο είναι η σωστή ή λανθασμένη χρήση του.
Μπορώ να κρατήσω το παιδί μου μακριά από το Ίντερνετ;
Μπορείτε να προσπαθήστε και να αποτύχετε. Αν όχι στο δημοτικό σίγουρα αργότερα το παιδί σας θα βρει έναν τρόπο να το χρησιμοποιεί. Και θα του είναι απαραίτητο. Μην το καθυστερείτε χωρίς λόγο και μην το αποθαρρύνετε. Αντίθετα δείξτε του τα όμορφα πράγματα που μπορεί να κάνει σε αυτό, την γνώση και τον πολιτισμό που είναι διαθέσιμα. Θα το εκτιμήσει και θα το δει όπως εσείς είδατε το τηλέφωνο, κάτι καλό όταν υπάρχει λόγος.
Ένας φίλος έβαλε ένα πρόγραμμα και του προσέχει το παιδί, μπορώ να κάνω το ίδιο;
Μπορείτε, αλλά δεν είναι καλή ιδέα, και σίγουρα δεν αρκεί. Το παιδί σας έχει ανάγκη από την δική σας καθοδήγηση. Αν μάθει χωρίς αυτή, στην πρώτη ευκαιρία που θα το παρουσιαστεί, θα ψάξει να δει και να χρησιμοποιήσει ο,τι δεν του επέτρεπε η «κυβερνο-νταντά» του. Επιπροσθέτως, ενώ αυτά τα προγράμματα όντως μπορούν να προστατέψουν το παιδί σας από περιοχές του διαδικτύου που σχετίζονται με πορνογραφία, βία και παρεκκλίνουσες συμπεριφορές δεν μπορούν να το κάνουν όταν οι απειλές είναι είτε άγνωστες είτε καλά σχεδιασμένες Ένα τέτοιο πρόγραμμα βοηθάει πιο πολύ εσάς να νιώθετε καλά, παρά προστατεύει το παιδί σας από τους κίνδυνους του διαδικτύου.
Πότε μπορεί το παιδί μου να μπει στο Ίντερνετ;
Όταν θελήσει να χρησιμοποιήσει το Ίντερνετ θα έχει και λόγο να το κάνει. Αλλά, επειδή το κάθε παιδί έχει διαφορετικά χαρακτηριστικά η απόφαση θα είναι δική σας. Αν πιστεύετε ότι με την απαραίτητη δίκη σας βοήθεια είναι η στιγμή να χρησιμοποιήσει το Ίντερνετ εσείς ξέρετε καλύτερα. Αν πάλι όχι, καθυστερήστε το όσο νομίζετε εσείς. Είναι αντίστοιχο με το πότε ένα παιδί μπορεί να πάει στο ωδείο ή στο καράτε, εσείς και αυτό ξέρετε καλύτερα από όλους τους ειδικούς.
Πρέπει να κάθομαι μαζί του όση ώρα είναι εκεί;
Πρέπει να καθίσετε μαζί του όση ώρα παίζει στην παιδική χαρά; Στις μικρότερες ηλικίες ναι. Το ίδιο ισχύει και για το Ίντερνετ. Έτσι αλλιώς θα θέλει την βοήθεια σας και είναι η ευκαιρία σας να το εκπαιδεύσετε, όπως θα κάνατε σε οποιαδήποτε δραστηριότητα του. Και οι δυο σας θα νοιώθετε περισσότερο ασφαλείς έτσι, ενώ παράλληλα θα δημιουργήσετε μια σχέση εμπιστοσύνης μαζί του στο θέμα. Αργότερα δεν χρειάζεται να είστε συνεχεία μαζί του, θα είναι σαν να καθίσετε συνεχώς δίπλα του καθώς τηλεφωνεί. Αλλά, να είστε πάντα διαθέσιμοι αν σας χρειαστεί.
Είδα ότι το παιδί μου είναι στο Ίντερνετ, τι να κάνω;
Αργήσατε. Δεν υπάρχει, όμως, λόγος πανικού. Πριν κάνετε κάτι μάθετε τι είδατε από κάποιον που έχετε εμπιστοσύνη και γνωρίζει από αυτά. Κανονικά θα έπρεπε να έχετε μιλήσει ήδη με το παιδί σας και να έχετε ιδία άποψη για το Ίντερνετ. Δεν έχετε όμως την γνώση να το καθοδηγήσετε όποτε η μόνη λύση είναι να χρησιμοποιήσετε κάποιο άτομο εμπιστοσύνης για να μάθετε και εσείς και το παιδί σας.
Μην το αμελήσετε και μην το φοβηθείτε, το σύγχρονο Ίντερνετ είναι φτιαγμένο για ανθρώπους που δεν είναι «κολλημένοι με τους υπολογιστές» και αφορά τους πάντες. Υποχρεωθείτε εν ανάγκη σε κάποιον και μετά από λίγο χρόνο θα έχετε μάθει, εσείς και το παιδί σας, τους βασικούς κίνδυνους άλλα και δυνατότητες που θα έχετε στο Ίντερνετ.
Τι είναι το facebook/twitter/google+; Το παιδί μου θέλει ένα τέτοιο, να του πάρω;
Δεν θα του πάρετε κάτι, όλα αυτά είναι δωρεάν. Είναι αυτό που λένε κοινωνικά δίκτυα. Και είναι ο πλέον σύγχρονος τρόπος να επικοινωνούν άνθρωποι από όλο τον κόσμο μεταξύ τους. Προσοχή η χρήση τους είναι το ίδιο επικίνδυνη όσο επωφελής. Το παιδί σας θα εκτεθεί σε ερεθίσματα από όλον τον κόσμο. Διαφορετικές κουλτούρες, τρόποι σκέψεις και συμπεριφορές θα γίνουν ξαφνικά μέρος του σαλονιού σας.
Σημαντικό είναι να σεβαστείτε τους ορούς χρήσης των υπηρεσιών αυτών και ειδικά τα ηλικιακά όρια για την χρήση τους. Αν κάποια υπηρεσία λέει ότι είναι διαθέσιμη για άτομα άνω των 14 ετών μην αφήσετε το 12χρονο παιδί σας να την χρησιμοποιεί λέγοντας ψέματα για την ηλικία του. Αν δεν τα καταφέρετε εξηγήστε του τουλάχιστον ότι ψέματα για την ηλικία του, το φύλο του, τις προθέσεις του ή οτιδήποτε άλλο μπορεί αντίστοιχα να λέει ο κάθε άλλος χρήστης της ιστοσελίδας.
Αν μάθω τους κωδικούς του είμαι οκ;
Με μια λέξη όχι. Σκοπός σας δεν είναι να κατασκοπεύετε το παιδί σας, και ειλικρινά δεν είστε ο πιο ικανός ψηφιακός ντετέκτιβ, αν το θελήσει θα σας ξεφύγει. Κάποιος «φίλος» θα του εξηγήσει πως. Καλύτερα να χρησιμοποιείτε το Ίντερνετ μαζί, και να το ενθαρρύνετε να σας μιλάει για ότι του συμβαίνει, στο Ίντερνετ στο σχολείο, παντού! Είναι αυτό που κάνουν οι γονείς χρόνια τώρα. Αν θελήσει την βοήθεια σας δώστε την αλλά αφήστε του λίγο δικό του χώρο.
Πρέπει να μάθω Ίντερνετ και εγώ;
Το Ίντερνετ είναι τόσο χαοτικό που κανένας δεν το ξέρει όλο! Βασικές αρχές χρήσης του, όμως, πρέπει να τις ξέρετε. Έτσι κι αλλιώς το Ίντερνετ μπορεί να βελτιώσει την δική σας ζωή. Αλλά δεν μιλάμε για αυτό τώρα. Όπως πρέπει να ξέρει ποδήλατο κάποιος για να δείξει σε ένα παιδί πως να ποδηλατεί, έτσι και εσείς πρέπει να ξέρετε κάποια βασικά για την χρήση του Ίντερνετ. ΠΡΟΣΟΧΗ μην πείτε ότι ξέρετε παραπάνω πράγματα από όσα ξέρετε, αργά ή γρήγορα το παιδί σας θα το καταλάβει και θα χάσετε την εμπιστοσύνη του. Οι συμβουλές σας θα είναι πια γραφικές ενώ αυτές του «φίλου» πολύ ενδιαφέρουσες.
Πρέπει να πω στο παιδί μου να προσέχει στο Ίντερνετ όσο και στον πραγματικό κόσμο, σωστά;
Αυτό άφορα εσάς. Τα παιδιά δεν κάνουν αυτό τον διαχωρισμό. Το Ίντερνετ για αυτά είναι μέρος του πραγματικού κόσμου. Όπως για εσάς το τηλέφωνο, η τηλεόραση κ.λ.π. Η φράση είναι για να καταλάβετε εσείς τι πρέπει να πείτε όχι για τα παιδιά σας. Σε αυτά πρέπει να πείτε την αλήθεια για τους κινδύνους όπως θα λέγατε για τους κίνδυνους του δρόμου. Ο διαχωρισμός σε πραγματικό και εικονικό κόσμο δεν θα τα βοηθήσει κάπου.
ΠΗΓΕΣ: saferinternet.gr, nooz.gr
